Câu Hỏi:
Thưa luật sư, gia đình tôi hiện đang ở Xuân Lộc, Đồng Nai. Gia đình tôi có thửa đất 80m2 được ba mẹ tôi khai hoang từ trước năm 1975, hiện chưa làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Gia đình tôi đã làm nhà và sinh sống trên đó từ năm 1980 đến nay. Vừa qua ở địa phương tôi có chính sách mở rộng đường giao thông nông thôn và diện tích đất nhà tôi nằm trong diện giải phóng mặt bằng để thực hiện chính sách này. Tuy nhiên, quyết định thu hồi đất của UBND huyện Xuân Lộc chỉ bồi thường cho gia đình tôi tiền sử dụng đất theo loại đất nông nghiệp trong khi đất của gia đình tôi là đất ở, sử dụng ổn định hơn 30 năm. Vậy luật sư cho tôi hỏi quyết định của UBND huyện Xuân Lộc như vậy có đúng không? gia đình tôi được bồi thường theo loại đất nào? trình tự khiếu nại, khởi kiện quyết định thu hồi đất này như thế nào? Xin chân thành cảm ơn luật sư!
Trả Lời:
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi cho chúng tôi, tổ tư vấn nhà đất công ty Luật Nhân Hòa chúng tôi xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
Thứ nhất, việc xác định loại đất quy định tại điều 11 Luật đất đai 2013 như sau:
“1. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở đã được cấp trước ngày 10 tháng 12 năm 2009; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;
2. Giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều 100 của Luật này đối với trường hợp chưa được cấp Giấy chứng nhận quy định tại khoản 1 Điều này;
3. Quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với trường hợp chưa được cấp Giấy chứng nhận quy định tại khoản 1 Điều này;
4. Đối với trường hợp không có giấy tờ quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều này thì việc xác định loại đất thực hiện theo quy định của Chính phủ”.
Trường hợp như bạn miêu tả thì diện tích đất gia đình bạn đang sử dụng ổn định mà không phải do lấn, chiếm, chuyển mục đích sử dụng đất trái phép thì loại đất được xác định theo hiện trạng đang sử dụng. Qua đó làm căn cứ để có thể khiếu nại theo quy định của Luật khiếu nại hoặc khởi kiện hành chính theo quy định của Luật tố tụng hành chính nếu quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan tổ chức khác hoặc của người có thẩm quyền trong cơ quan, tổ chức đó xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của gia đình bạn trong việc bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất không đúng.
Thứ hai, về thẩm quyền giải quyết tranh chấp khiếu nại, khiếu kiện về đất đai Điều 204 Luật đất đai 2013 quy định:
“1. Người sử dụng đất, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến sử dụng đất có quyền khiếu nại, khởi kiện quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính về quản lý đất đai.
2. Trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại quyết định hành chính, hành vi hành chính về đất đai thực hiện theo quy định của pháp luật về khiếu nại. Trình tự, thủ tục giải quyết khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính về đất đai thực hiện theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính”.
Đồng thời khi xem xét thẩm quyền trong trường hợp vừa có đơn khiếu nại, vừa có đơn khởi kiện theo Điều 33 Luật tố tụng hành chính 2015 quy định như sau:
“ 1. Trường hợp người khởi kiện có đơn khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án có thẩm quyền, đồng thời có đơn khiếu nại đến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại thì Tòa án phải yêu cầu người khởi kiện lựa chọn cơ quan giải quyết và có văn bản thông báo cho Tòa án.
Trường hợp người khởi kiện không thể tự mình làm văn bản thì đề nghị Tòa án lập biên bản về việc lựa chọn cơ quan giải quyết. Tùy từng trường hợp cụ thể Tòa án xử lý như sau:
a) Trường hợp người khởi kiện lựa chọn Tòa án giải quyết thì Tòa án thụ lý giải quyết vụ án theo thủ tục chung, đồng thời thông báo cho người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại và yêu cầu người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại chuyển toàn bộ hồ sơ giải quyết khiếu nại cho Tòa án;
b) Trường hợp người khởi kiện lựa chọn người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại giải quyết thì Tòa án căn cứ vào quy định tại điểm e khoản 1 Điều 123 của Luật này trả lại đơn khởi kiện và các tài liệu kèm theo cho người khởi kiện.
Trường hợp hết thời hạn giải quyết khiếu nại mà khiếu nại không được giải quyết hoặc đã được giải quyết nhưng người khiếu nại không đồng ý với việc giải quyết khiếu nại và có đơn khởi kiện vụ án hành chính thì Tòa án xem xét để tiến hành thụ lý vụ án theo thủ tục chung.
3. Trường hợp người khởi kiện không lựa chọn cơ quan giải quyết thì Tòa án trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện.
Các quy định này là phù hợp với quy định về các khiếu nại không được thụ lý giải quyết tại Khoản 9 Điều 11 Luật khiếu nại 2011 đối với việc khiếu nại đã được Tòa án thụ lý hoặc đã được giải quyết bằng bản án, quyết định của Toà án, trừ quyết định đình chỉ giải quyết vụ án hành chính của Tòa án.
Như vậy, theo quy định của pháp luật hiện hành thì khi bạn cho rằng quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan nhà nước đe dọa gây thiệt hại hoặc gây thiệt hại đến lợi ích của bạn và gia đình thì bạn có thể vừa khởi kiện ra tòa vừa gửi đơn khiếu nại và được lựa chọn nếu các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền đã thụ lý giải quyết theo quy định của Luật khiếu nại. Đây cũng là quy định mới so với quy định về thủ tục giải quyết các vụ án hành chính trước đây. Nếu như trước đây người dân chỉ có thể lựa chọn một trong hai phương thức, hoặc đợi đến khi hết thời hạn khiếu nại thì làm đơn khởi kiện. Quy định nêu trên đã thể hiện được tính dân chủ, đảm bảo quyền, lợi ích của người dân.
Thứ ba: Trình tự khiếu nại quyết định thu hồi đất:
Đầu tiên, bạn gửi đơn khiếu nại về quyết định bồi thường, thu hồi đất lên chủ tịch UBND cấp huyện. Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được khiếu nại, chủ tịch UBND cấp huyện xem xét và thụ lý giải quyết và thông báo quyết định này cho bạn.
Thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu: 30 ngày kể từ ngày thụ lý, trong trường hợp vụ việc phức tạp thì có thể kéo dài nhưng không quá 45 ngày. Trong trường hợp vùng sâu vùng xa thì thời hạn giải quyết khiếu nại là 45 ngày có thể kéo dài đến 60 ngày.
Trong thời hạn 3 ngày làm việc, quyết định về giải quyết khiếu nại sẽ được gửi đến cho bạn kể từ ngày có quyết định.
Trong trường hợp bạn không đồng ý với quyết định này thì có thể nộp đơn khiếu nại lần hai lên chủ tịch UBND tỉnh trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được quyết định hoặc từ ngày hết thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu mà không được giải quyết. Thời hạn này có thể kéo dài đến 45 ngày ở vùng sâu, vùng xa.
Đơn khiếu nại lần hai phải kèm theo quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu (nếu có) và một số tài liệu liên quan.
Trong trường hợp hết thời hạn khiếu nại lần hai mà khiếu nại không được giải quyết hoặc đã được giải quyết mà bạn không đồng ý với quyết định này thì bạn có thể khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa theo luật tố tụng hành chính.
Trên đây là một số chia sẻ của Luật sư, mọi yêu cầu hỗ trợ quý vị hãy liên hệ tổng đài tư vấn pháp luật 0915.27.05.27 của chúng tôi. Công ty luật Nhân Hòa chuyên dịch vụ luật sư uy tín, tin cậy đảm bảo giải quyết mọi vướng mắc bạn gặp phải.
Quý khách vui lòng liên hệ với chúng tôi theo thông tin sau:
Công ty Luật Nhân Hòa
Địa chỉ: 02 Hiệp Bình, phường Hiệp Bình Phước, quận Thủ Đức, Tp.HCM
Email: luatsunhanhoa@gmail.com
Hotline: 0915. 27.05.27